اسید سیتریک چیست و چه کاربردی دارد؟
اسید سیتریک چیست و چه کاربردی دارد؟

اسید سیتریک چیست و چه کاربردی دارد؟ چه تفاوتی بین اسید سیتریک طبیعی و مصنوعی است؟ این سوال‌ها رایج­ترین سوالی­های است که ذهن مخاطبان را درگیر می­کند. در ادامه به این سوال‌ها پاسخ می­دهیم پس با ما همراه باشید. این ماده یک اسید ضعیف است و به دو صورت طبیعی و مصنوعی در بازار موجود هست. این ماده به صورت طبیعی درلیموترش و شیرازی قرار دارد و به صورت مصنوعی در کارخانه­ها به عنوان پاک کننده و مکمل غذایی به مواد غذایی افزوده می­شود.

اسید سیتریک چیست و چه کاربردی دارد؟

اسید سیتریک چیست ؟

پیشنهاد خرید

اسید نیتریک

تومان445,000 تومانخرید کنید

در سال 1784میلادی اسید سیتریک توسط یک محقق سوئدی از آب­لیمو کشف شد. تا اوایل دهه 1900 اسید سیتریک را ازآب­لیمو بدست می­آوردند. اما محققان متوجه شدند این ماده را می‌توان به صورت مصنوعی از کپک سیاه هنگام تغذیه با شکر به‌دست آورد. اگر بخواهیم یک اسید ضعیف آلی را نام ببریم می­توانیم به اسید سیتریک اشاره کنیم. فرمول شیمیایی این اسید C6H8O7 است. شکل این اسید مانند نمک هست ولی بی­بو و طعم اسیدی دارد. نام رایج آن در بازار جوهرلیمو نیز هست. در سال بیش تر از دو میلیون تن اسید سیتریک درجهان تولید می­شود. این ماده طعم ترش و ویژگی اسیدی دارد.

اسید سیتریک به عنوان طعم دهنده و نگهدارنده در نوشیدنی‌های غیر الکی و آب نبات‌ها، به صورت تثبیت کننده در داروها و از بین برنده ویروس‌ها استفاده می­شود. اسید سیتریک یا جوهرلیمو در لیموترش و پرتقال وجود دارد. کشور تولیدکننده این ماده در جهان کشور چین است. کاربرد این ماده به مواد غذایی، دارویی ختم نمی‌شود و در مواد آرایشی و صنایع شیمیایی کاربرد دارد که می­توانیم اهمیت این جمله که اسید سیتریک چیست را بهتر درک کنیم.

پیشنهاد خرید

اسید سولفوریک 98%

تومان105,000 تومانخرید کنید

جدول زیر مشخصات اسید سیتریک را نشان می‌دهد:

نام شیمیاییاسید سیتریک
فرمول شیمیاییC6H8O7
وزن مولکولی192.12 g/mol
شکل ظاهریبلورهای بی‌رنگ یا پودر سفید
ذوب در دمای کمحدود 156 درجه سلسیوس
نقطه‌جوشحدود 310 درجه سلسیوس
نقطه اشتعالنامشخص
قابلیت حل در آبحل‌شدن در آب
استفاده‌هاتهیه خوراکی‌ها، تنظیم pH، تولید کیفیت آب، تولید لوازم آرایشی و بهداشتی و …

لازم به ذکر است که برخی از مشخصات ممکن است در تولید‌های مختلف اسید سیتریک متفاوت باشد. درصورتی‌که قصد خرید اسید سیتریک را دارید، حتماً ارقام و اعدادی که در این جدول ذکر شده است را پس از خرید پایش و بررسی کنید. در غیر این صورت این احتمال وجود دارد که محصول نهایی استانداردهای لازم را نداشته باشد و کیفیت آن تحت‌الشعاع قرار بگیرد.

منابع طبیعی اسید سیتریک چیست؟

در مطالب بالا بیان کردیم اسید سیتریک به دو صورت طبیعی و مصنوعی وجود دارد. در کارخانه‌ها به دلیل گران بودن اسید سیتریک طبیعی، از این ماده به صورت مصنوعی استفاده می‌کنند. بیان کردیم کاربرد اسید سیتریک در صنایع مختلف مثل مواد غذایی، دارویی، آرایشی و صنایع شیمیایی بسیار بالا است. بالا بودن میزان تقاضا نسبت به تولید و عرضه سبب می­شود کارخانه‌ها از اسید سیتریک مصنوعی استفاده کنند.

در مرکبات این ماده پیدا می­شود و می­توان مرکبات را بهترین منبع برای اسید سیتریک طبیعی دانست. میوه‌های زیر دارای اسید سیتریک هستند که آن‌ها در ادامه نام میبریم.

  • لیمو ترش
  • لیمو شیرین
  • پرتقال
  • گریپ فروت
  • نارنگی

میوه­ هایی که در طبیعت وجود دارد دارای مقدار کم اسید سیتریک هستند که عبارتند از:

  • آناناس
  • توت فرنگی
  • تمشک
  • گیلاس
  • گوجه فرنگی

میوه­هایی که نام برده شد منابع طبیعی اسید سیتریک هستند که در طبیعت یافت می­شود. با خوردن این میوه‌ها شما به بدن خود اسید سیتریک وارد می­کنید و از مزایای این اسید ضعیف بهره مند می­شوید.

اسید سیتریک یکی از مهم‌ترین اسیدهای طبیعی در غذاهای صنعتی و خانگی است. این اسید در بسیاری از محصولات خوراکی به‌عنوان یک عامل تنظیم‌کننده طعم و اسیدیته مورداستفاده قرار می‌گیرد. به‌عنوان‌مثال، در تولید نوشابه‌ها، شیرینی‌ها، شکلات، ترشی‌ها، اسپری‌های آب‌میوه و سس‌های سالاد، اسید سیتریک به‌عنوان یک اسید طبیعی به کار می‌رود. همچنین، این اسید به‌عنوان یک عامل حفظ رنگ و طعم در محصولات غذایی نگهداری می‌شود.

اسید سیتریک به دلیل ویژگی‌هایی مانند قابلیت حل در آب و قابلیت تبدیل‌شدن به نمک‌های سیترات، به‌عنوان یک ماده حفظ‌کننده طعم و اسیدیته در محصولات خوراکی مورداستفاده قرار می‌گیرد. این اسید علاوه‌برآن که به‌عنوان ماده طعم‌دهنده و تنظیم‌کننده اسیدیته در محصولات خوراکی به کار می‌رود، به‌عنوان یک ماده نگهدارنده مورداستفاده قرار می‌گیرد. به طور مثال، این اسید می‌تواند باعث کاهش رشد باکتری‌ها و میکروارگانیسم‌های غذایی شود که در نتیجه محصولات خوراکی را برای مدت بیشتری نگهداری می‌کند.

کاربرد اسید سیتریک مصنوعی

این اسید به خاطر مزیت فراوانش بصورت 70 درصد در مواد غذایی و نوشیدنی، 20 درصد در مکمل­های غذایی و دارویی، 10 درصد در پاک کننده‌ها و مواد شوینده بکار می‌رود.

اسید سیتریک مصنوعی به‌عنوان یک ماده شیمیایی مورداستفاده قرار می‌گیرد که از طریق راه‌های شیمیایی تولید می‌شود. کاربردهای اسید سیتریک مصنوعی شامل موارد زیر می‌شود:

  1. تولید دارو: اسید سیتریک مصنوعی به‌عنوان یک ماده اولیه در تولید بسیاری از داروهایی که برای درمان بیماری‌های قلبی، سرطان و مشکلات کلیوی استفاده می‌شود، مورداستفاده قرار می‌گیرد.
  2. تولید محصولات آرایشی و بهداشتی: اسید سیتریک مصنوعی به‌عنوان یک ماده افزودنی به محصولات آرایشی و بهداشتی مانند شامپو، کرم و لوسیون‌های پوستی، ماسک صورت و سایر محصولات مراقبت از پوست اضافه می‌شود.
  3. تولید مواد خوراکی: اسید سیتریک مصنوعی به‌عنوان یک ماده افزودنی به بسیاری از محصولات خوراکی مانند نوشابه‌ها، غذاهای آماده، کنسروها، مربا و سایر محصولات غذایی اضافه می‌شود.
  4. تولید شیمیایی: اسید سیتریک مصنوعی به‌عنوان یک ماده شیمیایی در تولید بسیاری از مواد شیمیایی مانند پلاستیک‌ها، رنگ‌ها، لاستیک‌ها و سایر محصولات شیمیایی مورداستفاده قرار می‌گیرد.
  5. تولید مواد نگهدارنده: اسید سیتریک مصنوعی به‌عنوان یک ماده نگهدارنده در محصولات غذایی، نوشیدنی‌ها و سایر محصولات مورداستفاده قرار می‌گیرد.

کاربرد اسید سیتریک در مواد غذایی و نوشیدنی

اسید سیتریک مصنوعی برای حفظ و طعم مواد غذایی مصرف می­شود. مواد غذایی که در کارخانه‌ها به آن اسید سیتریک اضافه می­کنند شامل نوشابه، آب میوه، پودر نوشیدنی، آب نبات، موادغذایی یخ‌زده و لبنیات است. اضافه کردن اسید سیتریک به میوه و سبزیجات باعث می­شود بدن در برابر بیماری بوتولیسم مقاوم شود. بیماری بوتولیسم بیماری خطرناک و کم­یابی است که توسط دو باکتری کلوستریدیوم و بوتولینوم به وجود می­آید.

اسید سیتریک به‌عنوان یک ماده افزودنی در صنعت مواد غذایی و نوشیدنی مورداستفاده قرار می‌گیرد. این ماده به دلیل داشتن طعم ترش، به‌عنوان یک عامل طعم‌دهنده در بسیاری از محصولات غذایی و نوشیدنی استفاده می‌شود. برخی از کاربردهای اسید سیتریک در مواد غذایی و نوشیدنی عبارت‌اند از:

  • طعم‌دهنده: اسید سیتریک در بسیاری از محصولات غذایی و نوشیدنی به‌عنوان یک عامل طعم‌دهنده مورداستفاده قرار می‌گیرد. به‌عنوان‌مثال، در بسیاری از نوشابه‌ها، آبمیوه‌ها و نوشابه‌های انرژی‌زا از اسید سیتریک به‌عنوان یک عامل طعم‌دهنده استفاده می‌شود.
  • افزایش ماندگاری: اسید سیتریک به‌عنوان یک ماده نگهدارنده در برخی از محصولات غذایی مانند کنسروها، پودرهای آردی، ماست، پنیر، کیک و کلوچه‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد. این ماده به دلیل داشتن خواص ضدباکتری و ضدقارچی می‌تواند به ماندگاری این محصولات کمک کند.
  • افزایش رقم pH: اسید سیتریک به‌عنوان یک ماده افزایش‌دهنده رقم pH در برخی از محصولات غذایی مانند سس‌ها، رب گوجه‌فرنگی، سالاد، تن‌ماهی، چیپس و سایر محصولات از گندم استفاده می‌شود. به کمک این ماده می‌توان pH محصولات را تنظیم کرد و از تغییر رنگ، طعم و بافت آنها جلوگیری کرد.

اسید سیتریک در مکمل غذایی و دارویی

اگر بخواهیم کامل اسید سیتریک چیست را توضیح بدهیم باید به کاربرد آن توجه کنیم. کاربرد اسید سیتریک، در مکمل­های غذایی و دارویی برای تثبیت، نگهداری و طعم استفاده می‌شود.

اسید سیتریک به‌عنوان یک ماده افزودنی در مکمل‌های غذایی و دارویی استفاده می‌شود. در مکمل‌های غذایی، اسید سیتریک به‌عنوان یک ماده افزایش‌دهنده رقم pH مورداستفاده قرار می‌گیرد، این ماده به مکمل‌های پروتئینی اضافه می‌شود تا طعم ترش مطلوبی را به آنها ببخشد. همچنین، اسید سیتریک به‌عنوان یک ماده نگهدارنده در محصولات مکمل غذایی مورداستفاده قرار می‌گیرد.

در داروسازی، اسید سیتریک به‌عنوان یک ماده فعال در بسیاری از داروهای قلبی، مسکن، ضدافسردگی و داروهای مسکن بیماری‌های مربوط به کلیه مورداستفاده قرار می‌گیرد. همچنین، اسید سیتریک به‌عنوان یک ماده رقیق‌کننده در برخی از داروهای مورداستفاده قرار می‌گیرد و در صنایع دارویی به‌عنوان یک ماده پایه در تولید قرص و کپسول‌های دارویی استفاده می‌شود.

اسید سیتریک درپاک کننده­ ها و ضدعفونی کننده­ ها

یکی از ویژگی‌های عالی اسید سیتریک، از بین برنده باکتری‌ها و ویروس‌ها است. در تحقیقات نشان داده شده است که اسید سیتریک ویروس نورواک را که عامل اصلی مسمومیت غذایی است از بین می­برد. از کاربردهای دیگر اسید سیتریک، از بین بردن کلسیم صابون، لکه‌های آب سخت، آهک و زنگ زدگی می‌توان نام برد. اسید سیتریک یک مواد ضد عفونی کننده بی­خطر است که می­تواند جایگزین مواد غذایی پرخطر شود.

اسید سیتریک به‌عنوان یک ماده ضدعفونی‌کننده و تمیزکننده نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد. برای مثال، اسید سیتریک در تهیه محصولات تمیزکننده مانند شامپو، صابون، پاک‌کننده‌های دست، پاک‌کننده‌های ظروف، مایع ظرفشویی و مواد شوینده مورداستفاده قرار می‌گیرد.

اسید سیتریک به دلیل داشتن خواص ضدباکتری و ضدقارچی، می‌تواند در تهیه محصولات تمیزکننده به‌عنوان یک ماده ضدعفونی‌کننده مؤثر عمل کند. همچنین، به دلیل داشتن خواص شیمیایی و تمیزکننده، اسید سیتریک می‌تواند در حذف لکه‌های سخت و رسوب‌های سخت در بسیاری از محصولات تمیزکننده مفید باشد.

باتوجه‌به اینکه اسید سیتریک یک ماده طبیعی است، بسیاری از شرکت‌های تولیدکننده محصولات تمیزکننده و ضدعفونی‌کننده از این ماده برای تهیه محصولاتی با خواص بالا استفاده می‌کنند. همچنین، از آن به‌عنوان یک ماده پایه در تهیه محصولات تمیزکننده طبیعی و بدون سمیت استفاده می‌شود.

فواید اسید سیتریک برای بدن

از جمله فواید اسید سیتریک برای بدن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • کاهش سطح اسیدیته خون: مصرف اسید سیتریک می‌تواند به کاهش سطح اسیدیته خون و پیشگیری از بروز بیماری‌های قلبی و عروقی کمک کند.
  • بهبود سلامتی دستگاه گوارش: اسید سیتریک می‌تواند به‌عنوان یک ماده آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی عمل کند و بهبود سلامتی دستگاه گوارش و کاهش التهاب دستگاه گوارش کمک کند.
  • تقویت سیستم ایمنی: اسید سیتریک می‌تواند با تقویت سیستم ایمنی بدن به پیشگیری از بروز بیماری‌های مختلف کمک کند.
  • کمک به جذب عناصر غذایی: اسید سیتریک می‌تواند به‌عنوان یک عامل کمکی در جذب عناصر غذایی مانند آهن و کلسیم عمل کند.
  • کاهش خستگی و سردرد: اسید سیتریک به‌عنوان یک ماده ضد اکسایشی می‌تواند به کاهش خستگی و سردرد کمک کند.
  • بهبود عملکرد مغزی: اسید سیتریک می‌تواند بهبود عملکرد مغزی و افزایش تمرکز و توجه کمک کند.

اگرچه اسید سیتریک از مواد طبیعی و مفیدی برای بدن است، اما برای مصرف آن بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. همچنین، مصرف بیش از حد این ماده می‌تواند برای برخی افراد باعث ایجاد عوارض جانبی شود.

تبدیل مواد غذایی به انرژی

سیترات مولکول مهم اسید سیتریک است. در فرآیند تبدیل مواد غذایی به انرژی این مولکول نقش مهمی ‌را ایفا می‌کند. اسید سیتریک به طور مستقیم نقشی در تبدیل مواد غذایی به انرژی ندارد. بلکه، فرایند تبدیل مواد غذایی به انرژی توسط سیستم متابولیسمی بدن انجام می‌شود. اسید سیتریک به‌عنوان یک ماده غذایی، می‌تواند بهبود هضم و جذب مواد غذایی و افزایش سطح انرژی بدن کمک کند. این ماده به‌عنوان یک ماده آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی نیز می‌تواند به حفظ سلامت سلول‌ها و افزایش توانایی بدن در مقابله با بیماری‌ها کمک کند. همچنین، مصرف اسید سیتریک به‌صورت متعادل و به میزان مناسب در مواد غذایی، می‌تواند به کاهش خستگی و افزایش سطح انرژی بدن کمک کند.

جذب مکمل ­های مواد معدنی

مکمل­های مواد معدنی به طور یکسان جذب بدن نمی­شود. اسید سیتریک به جذب مکمل­های مواد معدنی کمک زیادی می­کند. این اسید سبب می­شود مکمل­ها آسان­تر و بیشتر جذب بدن شوند.

اسید سیتریک می‌تواند در جذب برخی مواد معدنی مانند آهن، کلسیم، منیزیم و روی به‌صورت مؤثر در بدن کمک کند. برخی از مکمل‌های مواد معدنی حاوی اسید سیتریک هستند که باعث افزایش جذب این مواد در بدن می‌شوند. به طور مثال، مصرف غذایی حاوی اسید سیتریک می‌تواند به جذب آهن به‌صورت مؤثر در بدن کمک کند که این موضوع برای افرادی که نیاز به مقدار بیشتری آهن دارند؛ مانند زنان باردار و کودکان بسیار مهم است.

بااین‌حال، باید توجه داشت که مصرف بیش از حد مکمل‌های مواد معدنی حاوی اسید سیتریک ممکن است به‌صورت مضر برای سلامتی باشد؛ بنابراین، قبل از استفاده از هرگونه مکمل غذایی، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.

جلوگیری از سنگ­ کلیه

سنگ­ کلیه از بیماری­های رایج امروزی است. برای جلوگیری از سنگ ­کلیه می­توان میوه­هایی که دارای اسید سیتریک هستند استفاده کرد. اسید سیتریک به سبب سیترات پتاسیم از تشکیل سنگ­ کلیه جلوگیری می­کند و باعث دفع سنگ کلیه می­شود. حتما به کسانی که سنگ­کلیه دارند مصرف اسید سیتریک طبیعی را پیشنهاد می­کنیم.

فواید شگفت­ انگیز اسید سیتریک برای پوست

آلیشا لاوسون، متخصص در زمینه تولید محصولات زیبایی به فواید شگفت­انگیز اسید سیتریک برای پوست اعتراف می‌کند. لاوسون اسیدسیتریک را درمان آکنه خفیف، لکه‌های تیره، مسدود شدن منافذ پوست و چین چروک می­داند. این اسید به روشن شدن رنگ پوست و یکدست شدن آن کمک زیادی می­کند. برای استفاده از این اسید بهتر است میوه­هایی که به طور طبیعی اسید سیتریک دارند را مصرف کنید تا از مزایای آن بیشتر بهره­مند شوید.

اسید سیتریک چیست و چه کاربردی دارد؟

فروش بالای اسید سیتریک

اسید سیتریک به دلیل قیمت پایین و فراوانی استفاده از آن در بازار فروش بسیاربالای دارد و به عنوان پرفروش­ترین محصول به حساب می­آید. اسید سیتریک در قسمت مواد غذایی و تمیز کنندگی رتبه اول دارد و به دو شکل مایع و پودری در بازار است. ولی حالت پودری آن فروش بیشتری به خود کسب کرده است. برای پاسخ به این سوال که اسید سیتریک چیست می‌توان گفت پرفروش ترین محصول است که کاربرد فراوانی در حوزه­های مختلف دارد.

قیمت  اسید سیتریک چطور محاسبه می‌شود؟

قیمت اسید سیتریک به طور عمومی بر اساس وزن محصول و خلوص آن محاسبه می‌شود. اسید سیتریک معمولاً به‌صورت پودر یا بلورهای سفیدرنگ به بازار عرضه می‌شود و محلول در آب است. قیمت اسید سیتریک ممکن است به تعداد سفارش، شرکت تولیدکننده و کیفیت محصول بستگی داشته باشد. همچنین، هزینه حمل‌ونقل، امتیازات مالیاتی و سایر عوامل هم ممکن است بر قیمت نهایی تأثیر بگذارد. برای اطلاعات دقیق‌تر در مورد قیمت اسید سیتریک، بهتر است با تأمین‌کنندگان محصولات شیمیایی و دارویی مرتبط تماس بگیرید.

اسید سیتریک صنعتی

اسید سیتریک صنعتی، نوعی اسید آلی است که به‌صورت گسترده در صنایع مختلف استفاده می‌شود. این اسید از طریق فرایند تخمیر قند و یا نیز از طریق شیمیایی از مواد خامی مانند گلوکز و ساکاروز به دست می‌آید.

استفاده‌های صنعتی اسید سیتریک عبارت‌اند از:

  • در تولید مواد غذایی و نوشیدنی برای تنظیم مزه، افزایش ماندگاری، افزایش پایداری و افزایش جذب مواد مغذی
  • استفاده در تولید لوازم آرایشی و بهداشتی برای تنظیم pH و بهبود قوام
  • بهره‌برداری در تولید داروها به‌عنوان یک ماده افزایش‌دهنده جذب دارو و کاهش pH محلول دارو
  • استفاده در صنعت الکترونیک به‌عنوان یکی از مواد سفیدکننده و تمیزکننده سطوح فلزی و پلاستیکی
  • استفاده در صنعت آب و فاضلاب به‌عنوان یک ماده جذب‌کننده فلزات سنگین و تصفیه‌کننده آب.

همچنین، اسید سیتریک صنعتی به‌عنوان یکی از اسیدهای غیرخطرناک استفاده می‌شود و به دلیل ویژگی‌هایش مانند بی‌رنگی، بی‌بویی، قابل‌حل شدن در آب و سمیت کم، در بسیاری از صنایع مورداستفاده قرار می‌گیرد.

نحوه استفاده از اسید سیتریک

نحوه استفاده از اسید سیتریک به وابستگی به کاربرد آن می‌باشد. در زیر نحوه استفاده از اسید سیتریک در موارد مختلف آورده شده است:

  • در مواد غذایی: به‌عنوان افزودنی مواد غذایی، اسید سیتریک به مواد غذایی اضافه می‌شود تا مزه و طعم آنها را تنظیم کند. برای استفاده در مواد غذایی، معمولاً اسید سیتریک را با آب مخلوط کرده و سپس به مواد غذایی اضافه می‌کنند.
  • نوشیدنی‌ها: برای استفاده در نوشیدنی‌ها، اسید سیتریک معمولاً با شکر و آب مخلوط شده و به نوشیدنی اضافه می‌شود تا مزه و طعم آن تنظیم شود.
  • در تمیزکردن و ضدعفونی‌کردن: برای استفاده در تمیزکردن و ضدعفونی‌کردن، معمولاً اسید سیتریک را با آب مخلوط کرده و به محلول تمیزکننده یا ضدعفونی‌کننده اضافه می‌کنند.
  • تهیه مربا و ترشی: برای تهیه مربا و ترشی، اسید سیتریک به‌عنوان یک عامل اسیدی استفاده می‌شود تا باعث حفظ رنگ، طعم و بافت مواد غذایی شود.
  • در صنایع آرایشی و بهداشتی: در صنایع آرایشی و بهداشتی، اسید سیتریک به‌عنوان یک ماده اصلاح‌کننده pH و همچنین بهبوددهنده قوام محصولات استفاده می‌شود.

نکته مهمی که در استفاده از اسید سیتریک باید مدنظر داشت، این است که مقدار استفاده شده باید بادقت تعیین شود تا از افزایش مقدار اسید سیتریک در محصولات خودداری شود

اسید سیتریک مایع چیست؟ چه استفاده‌ای دارد؟

اسید سیتریک مایع یک ترکیب شیمیایی است که به‌صورت مایع در دسترس است و معمولاً با غلظت 25٪ عرضه می‌شود. این اسید در صنایع مختلفی مانند غذا، نوشیدنی، داروسازی، صابون‌سازی و… استفاده می‌شود.

در صنایع غذایی، اسید سیتریک مایع به‌عنوان یک ماده افزودنی برای افزایش اسیدیته و افزایش عمر مفید محصولات غذایی مورداستفاده قرار می‌گیرد. همچنین، این اسید در تهیه نوشیدنی‌ها، مربا، مارمالاد و شیرینی‌ها نیز به کار می‌رود.

و البته صنایع دارویی، اسید سیتریک مایع به‌عنوان یک ماده افزودنی در تهیه قرص و کپسول‌های دارویی کاربرد خواهد داشت. همچنین، این اسید در تهیه محلول‌های ضدعفونی‌کننده نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد.

در صنایع صابون‌سازی، اسید سیتریک مایع به‌عنوان یک افزودنی جهت کاهش pH محصولات مورداستفاده قرار می‌گیرد. همچنین، این اسید در تهیه مواد شوینده و تمیزکننده نیز به کار می‌رود.

اسید سیتریک مایع به‌عنوان یک ترکیب شیمیایی مفید و چندکاره در صنایع مختلف استفاده می‌شود.

مضرات اسید سیتریک خوراکی چیست؟

استفاده از اسید سیتریک در غذاها به‌عنوان یک افزودنی غذایی شایع است، اما در صورت مصرف بیش از حد ممکن است مشکلاتی ایجاد شود. برخی از مضرات اسید سیتریک خوراکی عبارت‌اند از:

  • تحریک مخاطی: مصرف اسید سیتریک در میان برخی افراد ممکن است باعث تحریک مخاطی شود که علائمی همچون تب، سرفه و سردرد را ایجاد می‌کند.
  • تحریک روده: مصرف بیش از حد اسید سیتریک ممکن است باعث تحریک روده شود که علائمی همچون اسهال و درد شکمی را ایجاد می‌کند.
  • ایجاد بیماری‌های مرتبط با کلیه: مصرف اسید سیتریک بیش از حد ممکن است باعث افزایش میزان اسیداوریک در بدن شود و در نتیجه مشکلات مربوط به کلیه را ایجاد کند.
  • افزایش ریسک بروز بیماری‌های قلبی: مصرف اسید سیتریک بیش از حد ممکن است باعث افزایش میزان کلسترول و تری‌گلیسرید در بدن شود و در نتیجه ریسک بروز بیماری‌های قلبی را افزایش دهد.

در کل، مصرف اسید سیتریک به میزان معمول و در حدود توصیه شده توسط متخصصین تغذیه برای بیشتر افراد بدون مشکلاتی همراه است. بااین‌حال، برای افرادی که مشکلات خاصی مانند حساسیت، بیماری کلیوی و یا بیماری‌های قلبی دارند، توصیه می‌شود قبل از استفاده از این ماده به مشاوره پزشک خود مراجعه کنند.

مقایسه اسید سیتریک و اسید استیک

اسید سیتریک و اسید استیک هر دو اسیدهای آلی هستند؛ اما با خصوصیات و کاربردهای متفاوتی در صنایع مختلف به کار می‌روند. در زیر به مقایسه برخی از خصوصیات این دو اسید می‌پردازیم:

  • منشأ: اسید سیتریک از منبع طبیعی گیاهی (مانند لیمو و نارنج) به دست می‌آید، درحالی‌که اسید استیک به طور عمدتاً از گاز طبیعی متان تولید می‌شود.
  • قابلیت حلالیت: اسید سیتریک در آب و الکل به‌خوبی حل می‌شود درحالی‌که اسید استیک در آب به طور محدود حل می‌شود.
  • طعم و بو: اسید سیتریک دارای طعم ترش و مطبوعی است که برای افزودن به غذاها و نوشیدنی‌ها استفاده می‌شود، درحالی‌که اسید استیک دارای بوی شدید و تند است و به‌عنوان یک افزودنی غذایی استفاده نمی‌شود.
  • کاربردها: اسید سیتریک به‌عنوان یک افزودنی غذایی، ماده‌ای در تولیددارو و کاربردهای صنعتی مانند تولید رنگ‌ها و رنگ‌دانه‌ها، پالایش فلزات و تولید باتری استفاده می‌شود. درحالی‌که اسید استیک به‌عنوان یک محلول تمیزکننده، ماده‌ای در تولید پلاستیک و فیبر و کاربردهای صنعتی دیگر به کار می‌رود.

اسید سیتریک و اسید استیک با خصوصیات و کاربردهای متفاوتی در صنایع مختلف به کار می‌روند و بسته به نوع کاربرد موردنیاز، انتخاب می‌شوند.

تفاوت درصدهای اسید سیتریک

درصد اسید سیتریک، به میزان اسید سیتریک موجود در یک محلول یا ماده اشاره دارد. به‌عنوان‌مثال، اگر ۱۰۰ گرم از یک محلول حاوی ۱۰ گرم اسید سیتریک باشد، درصد اسید سیتریک آن برابر با ۱۰٪ است.

بسته به کاربرد و صنعت مورداستفاده، درصد اسید سیتریک ممکن است متفاوت باشد. به‌عنوان‌مثال، در مواد غذایی مانند کنسرو، نوشیدنی‌های مختلف و سایر محصولات غذایی، درصد اسید سیتریک معمولاً در حدود ۰٫۵٪ تا ۳٪ استفاده می‌شود. اما در صنایع دارویی، مثلاً در تولید محلول‌های خوراکی، مقدار بالاتری از اسید سیتریک ممکن است استفاده شود، مثلاً درصد اسید سیتریک در این صنایع ممکن است به حدود ۲۰٪ هم برسد.

درهرصورت، برای استفاده از اسید سیتریک در هر کاربردی، باید مقدار مناسب آن بر اساس نوع و غرض مورداستفاده تعیین شود.

پراستفاده‌ترین درصد اسید سیتریک

پراستفاده‌ترین درصد اسید سیتریک بسته به کاربرد موردنظر متفاوت است. در صنایع غذایی، اغلب از اسید سیتریک با درصد ۰٫۵٪ تا ۳٪ استفاده می‌شود. همچنین در صنعت آبمیوه، نوشیدنی‌ها و مرباها، معمولاً از اسید سیتریک با درصد ۰٫۳ تا ۰٫۷٪ استفاده می‌شود.

در صنایع دارویی و کشاورزی، درصد بیشتری از اسید سیتریک ممکن است استفاده شود. برای مثال، در تولید برخی از محصولات دارویی مانند قرص‌های جویدنی، اسید سیتریک با درصد ۱۰٪ استفاده می‌شود. همچنین در تولید کود‌های گیاهی نیز، ممکن است از اسید سیتریک با درصد ۱۰٪ تا ۲۰٪ استفاده شود.

بنابراین، برای تعیین پراستفاده‌ترین درصد اسید سیتریک، باید به کاربرد موردنظر و صنعت مورداستفاده توجه کرد.

کاربردهای خانگی اسید سیتریک

اسید سیتریک یکی از مواد خوراکی محبوب در آشپزی و تهیه نوشیدنی‌های خانگی است. این اسید به‌عنوان یک افزودنی غذایی و یا عامل حفظ طعم و بوی محصولات غذایی به کار می‌رود. همچنین، اسید سیتریک می‌تواند در تمیزکاری و بهداشت خانگی نیز مفید باشد. در زیر به برخی از کاربردهای خانگی اسید سیتریک اشاره می‌کنیم:

۱. تهیه نوشیدنی‌های خانگی: اسید سیتریک می‌تواند در تهیه نوشیدنی‌های خانگی مثل لیموناد، شربت‌ها و کوکتل‌ها به‌عنوان ماده‌ای افزودنی به کار رود.

۲. تمیزکاری و بهداشت خانگی: اسید سیتریک می‌تواند به‌عنوان یک ماده تمیزکاری برای تمیزکردن محیط‌های مختلف خانگی مانند سطوح آشپزخانه، سرویس بهداشتی و حمام، استفاده شود. همچنین، اسید سیتریک می‌تواند در حذف لکه‌های سفید روی لباس‌ها نیز مفید باشد.

۳. حفظ طعم و بوی مواد غذایی: اسید سیتریک می‌تواند در تهیه مربا، کنسرو و سس‌های خانگی به‌عنوان یک ماده حفظ‌کننده طعم و بوی محصولات مورداستفاده قرار گیرد.

۴. غذای حیوانات خانگی: اسید سیتریک می‌تواند به‌عنوان یک ماده غذایی برای حیوانات خانگی مانند ماهی و پرندگان استفاده شود.

راهنمای خرید اسید سیتریک در بازار ایران

اسید سیتریک به‌عنوان یکی از محصولات شیمیایی در بازار ایران به‌راحتی قابل‌دسترسی است و در فروشگاه‌های زنجیره‌ای و فروشگاه‌های شیمیایی و آزمایشگاهی به فروش می‌رسد. در زیر به برخی از نکاتی که باید در خرید اسید سیتریک در بازار ایران مدنظر داشته باشید، اشاره شده است:

  • بررسی برچسب محصول: در خرید اسید سیتریک، باید به برچسب محصول توجه کنید و مطمئن شوید که این محصول مطابق با استانداردهای مربوطه و با مجوز وزارت بهداشت و درمان به فروش می‌رسد.
  • نوع بسته‌بندی: اسید سیتریک به‌صورت پودر و یا بلورهای کوچک به بازار عرضه می‌شود. بسته‌بندی محصول باید بدون آسیب، سلامت و قابل‌استفاده باشد.
  • میزان خلوص: میزان خلوص اسید سیتریک بسیار مهم است. برای استفاده در آشپزی و خانگی، بهتر است از اسید سیتریک با خلوص بالا استفاده کنید.
  • قیمت: قیمت اسید سیتریک معمولاً در بازار رقابتی است، اما قیمت‌های بسیار پایین احتمالاً به دلیل کیفیت پایین محصول باشد. برای خرید محصول، بهتر است از فروشگاه‌های قابل‌اعتماد خرید کنید.
  • مقدار استفاده: برای استفاده در آشپزی و خانگی، بهتر است مقدار استفاده اسید سیتریک را بر اساس دستورالعمل مربوطه محاسبه کنید و در هیچ شرایطی از حد مجاز استفاده نکنید.

نحوه بررسی میزان خلوص اسید سیتریک

برای بررسی میزان خلوص اسید سیتریک، می‌توانید به برچسب محصول توجه کنید و مطمئن شوید که درصد خلوص آن مشخص شده است. برای مثال، برخی از محصولات اسید سیتریک در بسته‌بندی ده کیلوگرمی، دارای ۹۹.۹ درصد خلوص هستند. همچنین می‌توانید با استفاده از تسترهای مخصوص شیمیایی و یا با مراجعه به آزمایشگاه‌های معتبر، میزان خلوص اسید سیتریک را بررسی کنید.

درصورتی‌که قصد استفاده از اسید سیتریک در آشپزی و خانگی دارید، بهتر است از محصولات با خلوص بالا استفاده کنید، زیرا این محصولات برای کاربردهای خانگی مناسب‌تر هستند و میزان ترکیبات دیگر در آنها کمتر است. برای مثال، اسید سیتریک با خلوص ۹۹ درصد برای استفاده در آشپزی و خانگی مناسب است. همچنین، اگر برای کاربردهای صنعتی می‌خواهید از اسید سیتریک استفاده کنید، باید به میزان خلوص آن توجه کنید و محصولات با خلوص بالاتر را انتخاب کنید.

خطرات مصرف اسید سیتریک

اسید سیتریک یک ماده بی­خطر در سازمان غذا و داروی آمریکا معرفی شده است. مصرف اسید سیتریک در بعضی از افراد علائمی ‌مانند درد عضلانی و مفصل، درد معده و تنگی نفس را نشان می­دهد؛ ولی هنوز به طور قطعی نمی­توان گفت که اسید سیتریک مصنوعی خطرناک است. اسید سیتریک طبیعی در بعضی از افراد که مصرف میکنند هنوز علائمی‌دیده نشده است

می‌توان گفت اسید سیتریک طبیعی بهتر از اسید سیتریک مصنوعی است ولی به دلیل مسائلی نمی‌توان از اسید سیتریک طبیعی درکارخانه‌ها استفاده کرد. با توجه به کاربرد اسید سیتریک به صورت گسترده در زمینه­های مختلف می­توان گفت هنوز جایگاه ویژه این محصول پابرجاست. شما می­توانید نظرات خود را در زمینه خطرات مصرف اسید سیتریک با ما در میان بگذارید.

اسید سیتریک چیست و چه کاربردی دارد؟

سخن آخر

اسید سیتریک یک اسید بی‌خطر و بسیار کاربردی است. این محصول فروش بالایی در بازارهای جهانی دارد. در بازار اسید سیتریک، به صورت طبیعی و مصنوعی وجود دارد. اسید سیتریک طبیعی در میوه­ها طبیعی مانند پرتقال، لیموشیرین و غیره وجود دارد. در حال حاضر اسید سیتریک طبیعی و مصنوعی هیچ علائم خطرناکی از خود نشان نداده­ است. اسید سیتریک مصنوعی که از کپک به دست می­آید کاربرد فراوانی در حوزه مواد غذایی، دارویی، آرایشی و صنایع شیمیایی دارد. کاربرد اسید سیتریک فراوان است و فقط به این چند حوزه محدود نمی­شود. در این مطلب شما بیشتر با اسید سیتریک چیست آشنا شدید و نقش پررنگ آن را در زندگی احساس کردید.