قلع

قلع چیست؟

قلع فلزی انعطاف پذیر با قابلیت چکش خواری بسیار بالا که این فلز را به یکی از پر مصرف ترین فلزات در ساخت ترکیبات فلزی و آلیاژهای صنعتی تبدیل کرده است. معادن بسیاری در سراسر جهان وجود دارند که مشغول به استخراج فلز قلع بصورت سنگ های معدنی هستند.

یکی از مصارف عمده این فلز بهره گیری از آن در ساخت انواع سازه های فلزی می باشد، بدلیل مقاومت قلع در برابر فرسایش و عدم اکسید شدن آن در تماس با هوا منجر به این شده است که به عنوان پوشش در سازه های فلزی بکار برده شود.

مشخصات محصول قلع

اسامی مترادف: تترا هیدرید قلع، هگزا هیدیرید قلع، اکسید قلع، دی اکسید قلع، دی کلرید قلع، تترا کلراید قلع، فلز قلع، آند قلع.

قیمت خرید و فروش فلز قلع

کیمیا تهران اسید فلز قلع را با قیمت مناسب در سراسر ایران عرضه می کند. جهت دریافت قیمت خرید و فروش فلز قلع با ما تماس بگیرید.

فلز قلع

قلع عنصری است شیمیایی با علامت اختصاری sn و با شماره 50 در جدول اتمی . این فلز نقره ای رنگ خاصیت چکش خواری خوبی دارد و به سادگی اکسید نمی شود و در برابر خوردگی مقاوم است . قلع در بسیاری از آلیاژها مورد استفاده قرار می گیرد.

مقاومت خوب این فلز نسبت به زنگ زدی و فرسایش باعث شده تا از آن به عنوان روکشی برای فلزات دیگر برای جلوگیری از زنگ زدگی استفاده شود، از جمله قلع اندود کردن ظروف مسی و به خاطر جلوگیری از زنگ زدن مس و ورود اکسید سمی مس در غذا از قدیم الایام رواج داشته است. برنز (مفرغ) نخستین آلیاژ قلع است که حدود 5 هزار سال پیش از ترکیب مس و قلع ساخته شد و آغاز گر دورانی به نام عصر برنز در تاریخ بشر شد.

مسوار یکی ازآلیاژهای قلع است که از عصر برنز تا قرن بیستم برای ساخت ظروف و صفحات تخت و مسطح از آن استفاده می شد. قلع بیش از 85 درصد حجم مسوار را تشکیل داده و بقیه از مس، سرب یا سرمه تشکیل می شود.

یکی از آلیاژهای دیگر قلع که به عنوان لحیم استفاده می شود از ترکیب بیش از60 درصد قلع و بقیه سرب تشکیل می شود. همچنین بخش عمده ای از مصرف قلع نیز برای روکش کردن کردن فولاد به منظور جلوگیری از زنگ زدن است. سمیت پائین قلع باعث می شود تا ظروف فلزی با روکش قلع برای نگهداری مواد غذایی استفاده فراوانی داشته باشند.

قلع فلزی است چکش خوار، قابل انعطاف، شدیدا بلورین و سفید نقره ای که ساختار بلوری آن هنگام خم شدن قطعه ای از قلع صدای خاصی ایجاد می کند. این فلز در برابر فرسایش ناشی از آب تقطیر شده دریا و آب لوله کشی مقاومت می کند اما بوسیله اسیدهای قوی و مواد قلیایی و نمکهای اسیدی مورد حمله قرار می گیرد.

هنگامیکه اکسیژن بصورت محلول است قلع بعنوان کاتالیزورها عمل کرده و واکنشهای شیمیایی را تسریع می کند. در صورتیکه آنرا در حضور آزمایشهای مربوط به هوا حرارت دهند sn2 حاصل می شود. Sn2 اسید ضعیفی بوده و با اکسیدهای بازی تولید نمکهای قلع می کند. قلع را می توان به مقدار زیادی جلا داد و بعنوان پوشش سایر مواد جهت ممانعت ازفرسودگی با واکنشهای شیمیایی دیگر مورد استفاده قرار می گیرد. این فلز مستقیما با کلر و اکسیژن ترکیب می شود و جایگزین هیدروژن اسیدهای رقیق می گردد. قلع در دماهای معمولی انعطاف پذیر است اما در صورتیکه گرم شود شکننده می شود.

قلع فلزی است چکش خوار، قابل انعطاف، شدیدا بلورین و سفید نقره ای که ساختار بلوری آن هنگام خم شدن قطعه ای از قلع صدای خاصی ایجاد می کند (علت آن شکست بلورها است) این فلز در برابر فرسایش ناشی از آب تقطیر شده دریا و آب لوله کشی مقاومت می کند اما بوسیله اسیدهای قوی و مواد قلیایی و نمکهای اسید مورد حمله قرار می گیرد. هنگامی که اکسیژن بصورت محلول است قلع بعنوان کاتالیزور عمل کرده و واکنشهای شیمیایی را تسریع می کند.

در صورتیکه آن را در حضور آزمایش های مربوط به هوا حرارت دهند sn2 حاصل می شود. sn2 اسید ضعیفی بوده و با اکسیدهای بازی تولید نمکهای قلع می کند و قلع را می توان به مقدار زیادی جلا داد و به عنوان پوشش سایر مواد جهت ممانعت از فرسودگی یا واکنشهای شیمیای دیگر مورد استفاده قرار می گیرد. این فلز مستقیما با کلر و اکسیژن ترکیب می شود و جایگزین هیدروژن اسیدهای رقیق می گردد. قلع در دماهای معمولی انعطاف پذیر است اما در صورتیکه گرم شود شکننده می شود.

تاریخچه فلز قلع

قلع (انگلوساکسونtin و لاتین stannum) یکی از قدیمی ترین فلزات شناخته شده است و از دوران باستان بعنوان بخشی از برنز مورد استفاده بوده است. چون موجب سخت شدن مس می گردد از 3500سال قبل از میلاد در وسایل برنزی بکار رفته است.

رونق تجارت قلع در دوران باستان بین معادن cornwall و تمدن های مدیترانه وجود داشته است. با این وجود شکل خالص این فلز تا تغریبا 600سال قبل از میلاد کاربرد نداشته است. تغریبا 35 کشور جهان به استخراج قلع مشغول هستند.

موارد مصرف و کاربرد فلز قلع

قلع به آسانی به آهن متصل شده و برای پوشش سرب روی و فولاد مورد استفاده قرار می گیرد تا از پوسیدگی آنها جلوگیری شود. قوطی های فولادی با پوشش قلع برای نگهداری می گیرد تا از پوسیدگی آنها جلوگیری شود . قوطی های فولادی با پوشش قلع برای نگهداری غذا کاربردی وسیع دارد و این کاربرد بخش وسیعی از بازار قلع فلزی راتشکیل می دهد.

برخی از آلیاژهای مهم قلع عبارتند از: برنز ، مفرغ ، آلیازهای ریخته گری شده تحت فشار ، پیوتر ، برنز فسفر دار ، لحیم نرم و فلز سفید

مهم ترین نمک آن کلرید قلع است که بعنوان عامل کاهنده و یک خورنده در چاپ روی پارچه کاربرد دارد . اگر نمک قلع روی شیشه پاشیده شود لایهای بوجود می آید که خاصیت هدایت الکتریکی دارد از این پوششها در شیشه های اتومبیل ضد یخ و روشنایی تابلو فرمان استفاده می شود

برای ساخت شیشه پنجره با سطحی تخت ، بیشتر از روش شناور نمودن شیشه مذاب روی قلع مذاب (شیشه شناور) استفاده می شود (این روش را فرآیند pilkinqton می نامند.)

از قلع همچنین در لحیم کاری برای اتصال لوله ها یا مدارهای الکتریکی، در آلیاژهای چرخ دنده، در شیشه سازی و طیف وسیعی از کاربردهای شیمیایی قلع استفاده می شود.

در واقع قلع یکی از اولین ابر رساناهایی بود که مورد بررسی قرار گرفت.

در سال 2006 در حدود نیمی از قلع تولید شده در لحیم کاری مورد استفاده قرار گرفت. بقیه قلع بین آبکاری با قلع ، مواد شیمیایی دارای قلع ، برنج ، برنز، و کاربردهای دیگر تقسیم شده است.

کاربرد تجاری اصلی ترکیبات آلی قلع در تثبیت پلاستیک های pvcاست. در صورت عدم وجود چنین تثبیت کننده هایی ، pvc به سرعت تحت گرما ، نو رو اکسیژن هوا فاسد می شود.

قلع شکل های مختلفی از فازهای بین فلزی با فلز لیتیوم تشکیل می دهد که آن را یک ماده بالقوه جذاب می سازد . انبساط حجمی بالای قلع د رآلیاژ با لیتیوم و بی ثباتی واسط الکترولیتی قلع آلی در پتانسیل های الکتروشیمیایی کم ، بزرگ ترین چالش های به کارگیری آن را در پیل های تجاری می باشد . این مشکل تا حدی توسط سونی حل شد . ترکیب بین فلزی قلع با کبالت مخلوط با کربن ، توسط سونی در سلول های nexelionخود که اواخر سال 2000 منتشر شد ، اجرا شده است.

فلز قلع به دلیل داشتن خواص چکش خواری خوب ، نقطه ذوب پائین ، سبک بودن ، روان شدگی بالا در حالت ذوب و پائین بودن سرباره آن، در ساخت آلیازهای زود گذر بکار می رود.

کاربرد فلز قلع در صنعت

مقاومت خوب این فلز نسبت به زنگ زدگی و فرسایش باعث شده تا از آن به عنوان روکش فلزات دیگر برای جلوگیری از زنگ زدگی استفاده شود، فلز قلع به صورت جلا داده به عنوان پوشش مواد جهت ممانعت از فرسودگی یا واکنش های شیمیایی دیگر مورد استفاده قرار می گیرد.

از جمله قلع اندود کردن ظروف مسی به خاطر جلوگیری از زنگ زدن مس و ورود اکسید سمی مس در غذا. برای جلوگیری از زنگ زدگی مس، ظروف مسی حتما باید قلع اندود شود.

این کار مانع از تولید ماده سمی حاصل از اکسید مس در اثر حرارت می گردد، هنوز هم برای ساخت ظروف فلزی از فلز قلع جهت روکش کردن فلز اصلی استفاده می‌شود.

برای پوشش و عایق کردن فلزاتی همچون سرب، روی و فولاد، فلز قلع مورد استفاده قرار می گیرد. بخش عمده ای از مصرف قلع نیز برای روکش کردن فولاد به منظور جلوگیری از زنگ زدن به کار می رود. قلع به آسانی به آهن متصل شده وبرای پوشش سرب روی و فولاد مورد استفاده قرار می گیرد تا از پوسیدگی آنها جلوگیری شود

روش تولید فلز قلع

برای تهیه قلع ، اکسید قلع را پس از خرد کردن و تغلیظ در کوره های تنوره ای با شعله ای احیا می کنند ، سپس قلع خام حاصل را با روش الکترولیز با درجه خلوص 96.99 درصد تبدیل می نماید.  

ایمنی فلز قلع

در صورتیکه این ماده از راه گوارش به مقدار زیاد وارد بدن شود ایجاد استفراغ می کند. اما بطور کلی جذب گوارشی قلع بندرت اتفاق می افتد.

استنشاق گرد وغبار و دود فلزی این ترکیب ایجاد برونشیت، سرفه، گلو درد می کند.

تماس مستقیم با این فلز بصورت طولانی مدت باعث جذب این فلز توسط پوست می شود که که سوختگی های موضعی به شکل التهاب و تحریک ایجاد می کند.

ورود قلع به بدن انسان باعث ذخیره شدن آن در اندام های کلیه و کبد می شود و دفع آن به مقدار جزئی از راه ادرار و صفرا می باشد.

علائم مسمومیت به شکل احساس طعم فلزی در دهان، افزایش بزاق، اسهال و استفراغ، اختلالات تنفسی و درد های عضلانی دیده می شود.

دیگر اثرات :

• سوزش چشم و پوست
• سر درد
• دردهای شکمی و معده
• تعریق شدید
• تنگی تنفس
• مشکلات ادراری
• افسردگی
• آسیب کبدی
• تضعیف سیستم ایمنی
• آسیب کروموزرمی
• کاهش سلولهای قرمز خون
• آسیب مغزی