اسید فسفریک چیست؟ [17 کاربرد عجیب! فسفریک اسید]
اسید فسفریک (Phosphoric acid) یک اسید معدنی قوی است که شامل یک گروه اسیدی فسفات (PO4) است. فرمول شیمیایی آن H3PO4 است. این اسید یکی از اسیدهای سهگانه فسفر است و در حالت خالص بهصورت یک مایع بیرنگ و بی بو در دمای اتاق وجود دارد. اگر به دنبال یک فراوری پرکاربرد در صنایع مختلف از جمله خوراکی هستید، میتوان گفت که فسفریک اسید یکی از گزینههای اصلی، مهم و کلیدی است که استفادههای بسیار وسیعی از آن میشود. در ادامه البته بیشتر در مورد کاربردهای فسفریک اسید صحبت خواهیم کرد.
ازآنجاکه اسید فسفریک یک اسید قوی است، لازم است بااحتیاط و با رعایت تمامی اصول ایمنی و آموزشهای مربوطه در هنگام استفاده از آن برخورد شود.
مشخصات شیمیایی اسید فسفریک | |
نام شیمیایی | اسید فسفریک |
فرمول شیمیایی | H3PO4 |
وزن مولکولی | 97.994 g/mol |
چگالی | 1.87 g/cm³ |
شکل فیزیکی | مایع شفاف بیرنگ |
بو | بیبو |
دما | بستگی به غلظت دارد |
لطفاً توجه داشته باشید که دمای اسید فسفریک به غلظت آن بستگی دارد و مقادیر دما در این جدول دقیقاً مشخص نشدهاند.
روشهای تولید اسید فسفریک
عمدتاً به دو روش تولید میشود: روش کامرشیال (Commercial Process) و روش لابی (Wet Process).
- روش کامرشیال (Commercial Process):
در این روش، فسفریک اسید بهصورت مستقیم از سنگ فسفات تولید میشود. مراحل این روش به شرح زیر است:
– استخراج سنگ فسفات: ابتدا سنگ فسفات استخراج میشود. سنگ فسفات معمولاً از معادن فسفات طبیعی مانند آپاتیت (Apatite) به دست میآید.
– تولید فسفریک احتراقی: سنگ فسفات را با اسیدسولفوریک (H2SO4) ترکیب میکنند تا فسفریک احتراقی (Pyrophosphoric acid) تشکیل شود. این فسفریک احتراقی حاوی چند گروه اسیدیته فسفات است.
– تبدیل فسفریک احتراقی به اسید فسفریک: فسفریک احتراقی را با احتراق یا تجزیه حرارتی گرمایی تحت فشار بیشتر به اسید فسفریک تبدیل میکنند.
- روش لابی (Wet Process):
این روش شامل مراحل شیمیایی است و برای تولید فسفریک اسید استفاده میشود. مراحل این روش عبارتاند از:
– حل سنگ فسفات: سنگ فسفات را با اسیدسولفوریک ترکیب میکنند تا فسفاتها حل شوند و به حلالیت در بیایند.
– ترکیب و تفاعل: محلول حاصل را با آب ترکیب کرده و سپس با آمونیاک تفاعل میدهند تا اسید فسفریک بهصورت نیترات فسفریک (Phosphoric Acid) تشکیل شود.
– تنظیم pH: در نهایت، با تنظیم pH محلول تا حد مطلوب، اسید فسفریک خالص به دست میآید.
آیا برای شما سوال شده است که اسید فسفریک اسید چگونه تولید میشود؟ با کلیک روی تصویر جواب سوالتان را به صورت PDF دانلود کنید!
منظور از اسید فسفریک صنعتی چیست؟
فسفریک اسید صنعتی، نوعی اسید فسفریک است که بهصورت صنعتی تولید میشود. این اسید عمدتاً از طریق فرایندهای شیمیایی در کارخانهها و واحدهای تولیدی به دست میآید. این اسید صنعتی، عموماً بهصورت مایع شفاف بیرنگ به بازار عرضه میشود و به دلیل خواص و کاربردهای خاص خود در صنایع مختلف مورداستفاده قرار میگیرد.
فسفریک اسید صنعتی، معمولاً از طریق ترکیب اسیدسولفوریک (H2SO4) با فسفاتهای معدنی یا فسفاتهای طبیعی مانند فسفات کلسیم، فسفات سدیم یا فسفات آمونیوم تولید میشود. این فرایند شامل مراحلی از جمله انحلال فسفات در اسیدسولفوریک و تشکیل اسید فسفریک میشود.
این اسید صنعتی بهعنوان یک ماده شیمیایی قوی و چندمنظوره در صنایع مختلف استفاده میشود، از جمله صنایع غذایی، کشاورزی، شیمیایی، نساجی، پزشکی و داروسازی. کاربردهای آن شامل تنظیم pH، اسیدیته، استفاده بهعنوان کاتالیزور، ماده آنتیاکسیدان، خلوص دهنده و ماده ضدعفونیکننده است.
اسید فسفریک خوراکی چیست؟
فسفریک اسید خوراکی، یک نوع اسید فسفریک است که بهعنوان ماده افزودنی در صنایع غذایی استفاده میشود. این نوع اسید فسفریک معمولاً با عنوان E338 شناخته میشود و بهعنوان یک ماده اسیدساز و انحلالدهنده در محصولات غذایی مورداستفاده قرار میگیرد.
مزایای استفاده از فسفریک اسید خوراکی در صنایع غذایی عبارتاند از:
- تنظیم pH: میتواند در تنظیم و تعدیل pH محصولات غذایی مفید باشد. با تنظیم pH، میزان اسیدیته و قوام محصولات غذایی میتواند کنترل شود.
- ماده آنتیاکسیدان: بهعنوان یک ماده آنتیاکسیدان عمل کرده و از اکسیداسیون زودرس مواد غذایی جلوگیری میکند. این موضوع باعث حفظ کیفیت، طعم و رنگ محصولات غذایی میشود.
- ماده انحلال دهنده: میتواند بهعنوان یک ماده انحلال دهنده در محصولات غذایی مورداستفاده قرار گیرد. این ویژگی از طریق تسریع و بهبود فرایند انحلال و مخلوطشدن مواد مختلف در فرایندهای تولید غذا مفید است.
- ماده نگهدارنده افزایش زمان استفاده: بهعنوان یک ماده نگهدارنده طبیعی در مواد غذایی به کار میرود. این ماده میتواند عمر مفید محصولات غذایی را افزایش داده و آنها را در برابر رشد باکتریها و میکروارگانیسمها محافظت کند.
مهمترین کاربردهای فسفریک اسید
فسفریک اسید از لحاظ صنعتی از اهمیت بالایی برخوردار است و در بسیاری از صنایع بهعنوان ماده اولیه استفاده میشود. برخی از کاربردهای این اسید عبارتاند از:
- صنعت غذایی: بهعنوان یک ماده اسیدیته دهنده در نوشیدنیها، مواد غذایی و نوشیدنیهای گازدار مورداستفاده قرار میگیرد.
- صنعت کشاورزی: در تولید کودهای فسفاته بهعنوان منبع فسفر استفاده میشود.
- صنعت معدنی: در استخراج فلزات قیمتی مانند طلا و نقره، اسید فسفریک بهعنوان یک ماده حلکننده استفاده میشود.
- صنایع شیمیایی: این اسید در تولید مواد شیمیایی دیگر مانند گوگرد، نیتروژن هیدروژن و سوپر فسفات استفاده میشود.
- صنایع الکترونیک: در تولید صفحات مدارچاپی و فرایندهای دیگر صنعت الکترونیک، اسید فسفریک بهعنوان یک ماده حفاری و حلکننده استفاده میشود.
مهم است بدانید که هرگاه اسید فسفریک را بهعنوان یک ماده شیمیایی استفاده کنید، باید اصول ایمنی و راهنماهای استفاده صحیح را رعایت کنید و با آن به طور دقیق برخورد کنید. در تهران اسید، برای بررسی بیشتر این خواص با ما باشید.
کاربردهای صنعتی فسفریک اسید
بهعلاوه به کاربردهایی که قبلاً ذکر شد، فسفریک اسید در صنایع دیگر نیز استفاده میشود. در ادامه، تعدادی از کاربردهای این اسید را بررسی میکنیم:
- صنایع نساجی: در صنعت رنگرزی پارچهها، اسید فسفریک بهعنوان یک ماده میانجی مورداستفاده قرار میگیرد. این اسید در رنگهای مختلف پارچه مورداستفاده قرار میگیرد.
- صنعت آبشیرینکن: بهعنوان یک ماده شیمیایی در فرایند آب شیرینکردن استفاده میشود. این اسید با تعادل pH آب را تنظیم کرده و در ازبینبردن رسوبات آهن و کربناتها مؤثر است.
- صنعت صابون و شویندهها: در تولید محصولات شوینده مانند صابون، مایع ظرفشویی و پاککنندهها، اسید فسفریک بهعنوان یک ماده محرک برای تعدیل pH و افزایش اثر مواد شیمیایی دیگر استفاده میشود.
- صنعت آرایشی و بهداشتی: در تولید محصولات آرایشی و بهداشتی نظیر خمیردندان، شامپو و لوسیونها بهعنوان یک ماده اسیدیته دهنده استفاده میشود.
- صنایع پتروشیمی: این اسید در فرایندهایی مانند تولید چسبهای پلیمری، صنایع رنگها و رزینها استفاده میشود.
- صنعت فلزات: در فرایندهای فراوری و پوششدادن فلزات، اسید فسفریک بهعنوان یک اسید حلکننده، پاککننده میتواند گزینهای متداول در صنایع و فلزات باشد.
- صنایع آب و فاضلاب: در صنایع آب و فاضلاب بهعنوان یک ماده تنظیمکننده pH و اسیدیته دهنده استفاده میشود. همچنین، در فرایندهای تصفیه آب و فاضلاب برای حذف رسوبات و کربناتها نیز استفاده میشود.
نفت گاز و پتروشیمی وابسته به فسفریک اسید
- صنعت پلاستیک: در تولید پلاستیکها و رزینها بهعنوان یک ماده کاتالیزور و حلال استفاده میشود.
- صنعت فراوری غذا: در فرایندهای تولید مواد غذایی مانند احیاگرهای آرد، نوشیدنیهای غیرالکلی، محصولات لبنی، مربا، رب گوجهفرنگی و غیره، اسید فسفریک بهعنوان ماده اسیدیته دهنده و افزایش اثر مواد مؤثر استفاده میشود.
- صنعت آلیاژسازی: در تولید آلیاژهای فلزی مانند آلومینیوم، مس و فولاد، اسید فسفریک بهعنوان یک ماده فسفریته دهنده استفاده میشود.
- صنایع نساجی: در روشهای رنگرزی پارچهها، اسید فسفریک برای تنظیم pH و ایجاد ویژگیهای رنگی پارچهها استفاده میشود.
- صنعت نفت و گاز: در فرایندهای استخراج نفت و گاز، تصفیه و پاکسازی لولهها و تجهیزات نفتی و گازی، بهعنوان ماده حفاری و حلکننده مورداستفاده قرار میگیرد.
کاربردهای گسترده اسید فسفریک 85 درصد
اسید فسفریک 85 درصد که بهعنوان اسید فسفریک صنعتی نیز شناخته میشود، کاربردهای گستردهای در صنایع مختلف دارد. بهطورکلی، استفاده از اسید فسفریک 85 درصد بهعنوان یک ماده شیمیایی قوی و چندمنظوره، در صنایع زیر موردتوجه قرار میگیرد:
- صنایع غذایی: در صنعت غذایی، اسید فسفریک 85 درصد بهعنوان ماده اسیدی شدید و تنظیمکننده pH در تولید رقیقکنندهها، نوشیدنیها، طعمدهندهها، رب گوجهفرنگی، سسها، مرباها و محصولات پروتئینی مانند لبنیات و گوشت مورداستفاده قرار میگیرد.
- صنایع شیمیایی: اسید فسفریک 85 درصد در تولید مواد شیمیایی مختلف مانند کودهای فسفاته، نمکهای فسفاته، صابونها، شویندهها، رنگها، رزینها، پلاستیکها، لاستیکها، مواد حفاری و عایقهای الکتریکی استفاده میشود.
- صنایع نساجی: اسید فسفریک 85 درصد در فرایندهای رنگبری و پرداخت پارچهها و الیاف مصنوعی، بهعنوان ماده رنگ را و آهک زا استفاده میشود.
- صنایع نفت و گاز: در صنعت نفت و گاز، اسید فسفریک 85 درصد در فرایندهای استخراج و پالایش نفت، تولید کاتالیزورها و مواد حفاری انحلال دهنده مورداستفاده قرار میگیرد.
کاربردهای مهم اسید فسفریک در صنایع غذایی
فسفریک اسید در صنایع غذایی کاربردهای گستردهای دارد. برخی از کاربردهای اسید فسفریک در صنایع غذایی عبارتاند از:
- مواد اسیدزا: بهعنوان یک ماده اسیدزا استفاده میشود تا pH محصولات غذایی را تنظیم کند، به ویژه در برخی از نوشیدنیها و محصولات نفتهای.
- افزودنی مواد غذایی: بهعنوان یک افزودنی مواد غذایی در برخی از محصولات غذایی مورداستفاده قرار میگیرد. بهعنوانمثال، در تولید نان، شیرینی، روغنهای آماده پخت و بستنیها بهعنوان اسید آنتیاکسیدان و ماده نگهدارنده استفاده میشود.
- ترکیبات نگهدارنده: میتواند بهعنوان یک ماده نگهدارنده در محصولات غذایی مورداستفاده قرار گیرد. در برخی از مواد غذایی مانند کنسروها، رب گوجهفرنگی و سسها استفاده میشود تا عمر مفید آنها را افزایش دهد.
- تهیه نوشیدنیها: میتواند در تهیه برخی از نوشیدنیها مانند نوشیدنیهای گازدار و آبمیوهها استفاده شود. در این موارد، اسید فسفریک بهعنوان یک افزودنی طعمدهنده و تنظیم دهنده pH استفاده میشود.
- سایر کاربردها: در برخی دیگر از موارد شامل تولید طعمدهندهها، اندازهگیری pH، تهیه سسها و مرینیت ها، تولید مواد آرایشی و بهداشتی، صنایع مختلف نانوا و شکلاتسازی و… مورداستفاده قرار میگیرد.
استفاده از فسفریک اسید در دستگاههای الکترونیکی
استفاده از فسفریک اسید در مدارهای الکتریکی و دستگاههای الکترونیکی به منظور تمیزکاری و حفظ کیفیت اجزای الکترونیکی است. در زیر نحوه استفاده از اسید فسفریک در این زمینهها توضیح داده شده است:
- تمیزکاری قطعات الکترونیکی: بهعنوان یک ماده تمیزکننده استفاده میشود تا از سطوح قطعات الکترونیکی مثل بردهای مدارچاپی و قطعات فلزی، آلایندهها و روغنهای موجود را از بین ببرد. برای این منظور، قطعات الکترونیکی معمولاً درون محلولی از فسفریک اسید غوطهور میشوند و پس از مدتزمان مشخص، با آب شستشو میشوند.
- حفظ و نگهداری قطعات الکترونیکی: برای حفظ و نگهداری برخی از قطعات الکترونیکی نیز استفاده میشود. برای مثال، در برخی از باتریها، اسید فسفریک بهعنوان یک ماده الکترولیتی استفاده میشود تا جریان الکتریکی را تسهیل کند.
- تولید محصولات الکترونیکی: در برخی از صنایع الکترونیکی، اسید فسفریک برای تمیزکاری و پاکسازی اجزای الکترونیکی استفاده میشود قبل از مراحل تولید. این کاربرد در صنایع مانند تولید شرائط الکترونیکی، قطعات نمایشگرهای الکترونیکی و سنسورها مشاهده میشود.
در همه موارد مربوط به استفاده از اسید فسفریک در مدارهای الکتریکی و دستگاههای الکترونیکی، حتماً باید نکات ایمنی بهدرستی و بادقت هرچهتمامتر رعایت گردد.
منظور از نمک اسید فسفریک چیست؟ کاربردهای آن
نمک اسید فسفریک به مرکباتی گفته میشود که در آن اسید فسفریک با یک باز آمینی ترکیب شده است. نمک اسید فسفریک شامل انواع مختلفی از مرکبات است که حاوی گروه فسفات (-PO4) هستند. برخی از مهمترین نمکهای اسید فسفریک عبارتاند از:
- فسفات دی پتاسیم (Dipotassium phosphate): شناخته شده بهعنوان E340 است و در صنایع غذایی بهعنوان یک ماده امولسیفایر، تنظیمکننده pH، آنتیاکسیدان و ماده نگهدارنده مورداستفاده قرار میگیرد. این یکی از اصلیترین و مهمترین نمونههای کاربردی در صنایع است.
- فسفات دی سدیم (Disodium phosphate): شناخته شده بهعنوان E339 است و در صنایع غذایی بهعنوان ماده تنظیمکننده pH، ماده حافظه طبیعی، آنتیاکسیدان و ماده نگهدارنده یک انتخاب متداول است که دامنه وسیعی از کاربردها را در بر میگیرد.
- فسفات دی آمونیوم (Diammonium phosphate): این نوع نمک اسید فسفریک در صنایع کشاورزی بهعنوان یک منبع فسفر و نیتروژن برای گیاهان استفاده میشود.
نمکهای اسید فسفریک در صنایع غذایی بهعنوان مواد افزودنی استفاده میشوند تا خواصی مانند تنظیم pH، استحکام ساختار، امولسیون، حفظ رنگ، ضد اکسیداسیون و نگهداری محصولات غذایی را بهبود بخشند. همچنین، در صنایع کشاورزی، نمکهای اسید فسفریک بهعنوان منابع فسفر و نیتروژن برای گیاهان استفاده میشوند تا رشد و توسعه آنها را تقویت کنند.
چرا از اسید فسفریک در صنایع استفاده میشود؟
استفاده از فسفریک اسید در صنایع بهزعم حضور فعال همیشه و عدم وجود جایگزین حداقل بهصورت مایع و قابلحل، یکی از مهمترین و کلیدیترین قابلیتهای این محصول است، به همین دلیل محلول مذکور شیمیایی دارای برخی مزایا است. در زیر به برخی از این مزایا اشاره میکنم:
- ماده شیمیایی چندمنظوره: در صنایع مختلف از جمله صنایع غذایی، کشاورزی، صنعتی و نساجی استفاده میشود. این تنوع کاربرد، آن را به یک ماده شیمیایی چندمنظوره تبدیل میکند.
- عملکرد اسیدی قوی: یک اسید قوی است که قابلیت ایجاد تعادل اسیدی قوی را داراست. این ویژگی آن را برای مواردی مانند تنظیم pH، اسیدیتهدهی و کنترل فرایندهای شیمیایی مورداستفاده قرار میدهد.
- خواص آنتیاکسیدانی: خاصیت آنتیاکسیدانی دارد و میتواند در حفظ کیفیت و پایداری محصولات مانند غذاها و نوشیدنیها مؤثر باشد.
- کاربردهای ضدعفونیکننده: بهعنوان یک ضدعفونیکننده قوی مورداستفاده در برخی صنایع، از جمله صنایع آرایشی و بهداشتی، پزشکی و بهداشت عمومی است. این ویژگی آن را برای تمیزکاری، ضدعفونی و جلوگیری از انتشار بیماریها مناسب میسازد.
- استفاده در صنعت کود: بهعنوان یک منبع فسفر مهم در تولید کودهای فسفاته استفاده میشود. فسفر، عنصر ضروری برای رشد و تکامل گیاهان است و استفاده از اسید فسفریک به آنها کمک میکند تا تغذیه مناسبی دریافت کنند.
جایگزینهای متداول فسفریک اسید
در صنایع مختلف، فسفریک اسید ممکن است به دلایل اقتصادی، ایمنی یا محیط زیستی به جایگزینهای دیگری شود. برخی از جایگزینهای معمول اسید فسفریک در صنایع عبارتاند از:
- اسیدسیتریک (Citric Acid): اسیدسیتریک یک جایگزین متداول برای اسید فسفریک در بسیاری از صنایع است. این اسید غیرسمی و بیخطر بوده و بهعنوان یک ماده اسیدیته دهنده و آنتیاکسیدان استفاده میشود.
- اسیدلاکتیک (Lactic Acid): اسیدلاکتیک یک جایگزین بیولوژیکی برای اسید فسفریک است. این اسید از منابع طبیعی مانند شیر و سبزیها به دست میآید و در صنایع غذایی، بهداشتی و پزشکی استفاده میشود.
- اسید استیک (Acetic Acid): اسید استیک یا سرکه اسیدی، جایگزین دیگری برای اسید فسفریک است. این اسید در صنایع مختلف از جمله صنعت غذا، شیمیایی، نساجی و پلیمری استفاده میشود.
- اسیدسولفوریک (Sulfuric Acid): در برخی موارد، اسیدسولفوریک بهعنوان جایگزینی برای اسید فسفریک در صنایع استفاده میشود. اسیدسولفوریک یکی از اسیدهای قویتر و قابل خورندگی است که در برخی فرایندها و تولید مواد شیمیایی استفاده میشود.
لطفاً توجه داشته باشید که استفاده از هر جایگزینی بستگی به نوع صنعت، فرایند تولید و نیازهای خاص هر صنعت دارد. همچنین، قبل از استفاده از هر ماده شیمیایی جایگزین، باید راهنمای استفاده کمک بگیرید.
مقایسه خواص اسیدسیتریک با اسید فسفریک
در زیر جدولی از مقایسه اسیدسیتریک و فسفریک اسید در برخی ویژگیها آورده شده است:
ویژگیها | اسیدسیتریک | اسید فسفریک |
فرمول شیمیایی | C6H8O7 | H3PO4 |
وزن مولکولی | 192.13 g/mol | 97.994 g/mol |
شکل فیزیکی | جامد یا پودر | مایع شفاف بیرنگ |
طعم | ترش و ملایم | ترش و قوی |
خواص آنتیاکسیدانی | بله | خیر |
خواص کیلاتکننده | بله | خیر |
قابلیت حل در آب | بسیار خوب | بسیار خوب |
سمیت | نسبتاً کم | میتواند سمی باشد |
قیمت | ارزان | متوسط تا گران |
کاربردهای صنعتی | صنایع غذایی، آرایشی و بهداشتی، شیمیایی | صنایع غذایی، کشاورزی، صنایع شیمیایی |
لطفاً توجه داشته باشید که میزان سمیت، قیمت و کاربردهای دقیق هر اسید بستگی به غلظت، مقدار استفاده شده و شرایط استفاده دارد. همچنین، قبل از استفاده از هر ماده شیمیایی، بهتر است راهنمای استفاده و ایمنی مربوطه را موردمطالعه قرار دهید.
نحوه تشخیص کیفیت اسید فسفریک
برای تشخیص کیفیت فسفریک اسید، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
- آنالیز شیمیایی: میتوانید نمونه اسید فسفریک را به یک آزمایشگاه شیمیایی ارسال کنید تا تجزیهوتحلیل شیمیایی صورت بگیرد. این آزمایشها میتوانند شامل تعیین غلظت، املاح موجود، ویژگیهای اسیدیته و آلایندههای محتمل باشند.
- استفاده از تستهای عملی: میتوانید از تستهای عملی استفاده کنید تا خصوصیات اسید فسفریک را بررسی کنید. برخی از تستهای معمول شامل تست pH، تست کیفیت آنتیاکسیدانی، تست کیفیت ضدعفونیکنندگی و تست کیفیت شیمیایی هستند.
- بهرهگیری از استانداردها و مشخصات فنی: بررسی استانداردها و مشخصات فنی مربوط به فسفریک اسید میتواند به شما کمک کند تا کیفیت آن را ارزیابی کنید. این استانداردها شامل حدود غلظت، خلوص، خواص فیزیکی و شیمیایی، روشهای تست و سایر مشخصات میشوند.
- تجربه و اعتماد به تأمینکننده: درصورتیکه از یک تأمینکننده معتبر و قابلاعتماد خرید میکنید، میتوانید بر اساس تجربههای قبلی و اعتماد به کیفیت محصولات آنها، کیفیت اسید فسفریک را تشخیص دهید.
مقایسه و بررسی تفاوت بین اسید ارتو و اسید فسفریک
تفاوت بین اسید ارتوفسفریک و اسید فسفریک یکی از مهمترین نکات در صنایع است که برای بسیاری از افراد که نیاز به کنترل و استفاده از آنها را دارند، اهمیت ویژهای خواهد داشت در واقع اصلیترین فرق موجود بین این دو در ساختار شیمیایی و خواص آنها است.
- ساختار شیمیایی:
- اسید فسفریک (Phosphoric Acid): فرمول شیمیایی H3PO4 دارد و بهعنوان یک اسید ترکیبی معروف است. در این ترکیب، هر اتم هیدروژن در ساختار اسیدی به یک اتم اکسیژن متصل شده است.
- اسید ارتوفسفریک (Orthophosphoric Acid): فرمول شیمیایی H3PO4 نیز دارد، اما به طور معمول بهعنوان یک نام دیگر برای اسید فسفریک استفاده میشود. در واقع، اسید ارتوفسفریک همان اسید فسفریک است.
- خواص و کاربردها:
- اسید فسفریک: بهعنوان یک ماده شیمیایی قوی و چندمنظوره شناخته میشود. در صنایع غذایی، شیمیایی، نساجی، کشاورزی و داروسازی کاربردهای گستردهای دارد. مهمترین کاربردهای آن شامل تنظیم pH ، ماده مقاومتی، آنتیاکسیدان، منبع فسفر و غیره است.
- اسید ارتوفسفریک (اسید فسفریک): این نام برای فسفریک اسید استفاده میشود و کاربردهایی که برای اسید فسفریک بیان شدند، به طور عمده برای اسید ارتوفسفریک نیز صدق میکند.
بهطورکلی، فسفریک اسید و اسید ارتوفسفریک به هم مرتبط هستند و میتوان از آنها بهعنوان کنترل تبادل برای یک ماده استفاده کرد.
خطرات و نکات ایمنی حمل و نگهداری اسید فسفریک
استفاده از فسفریک اسید باید با رعایت نکات ایمنی صورت گیرد، زیرا این ماده میتواند خطراتی برای سلامتی و ایمنی فرد و محیطزیست ایجاد کند. در زیر خطرات و نکات ایمنی مرتبط با فسفریک اسید آمده است:
- خطرات برای سلامت فرد:
– تماس مستقیم با پوست: میتواند باعث تحریک، خراشیدگی و سوختگی پوست شود. در صورت تماس مستقیم با پوست، باید فوراً با آب بشویید و در صورت بروز آسیب جدی، به پزشک مراجعه کنید.
– تنفس بخارها: بخارهای اسید میتوانند تنفسی را تحتتأثیر قرار دهند و باعث تنگی نفس، سرفه، التهاب ریه و سایر مشکلات تنفسی شوند. در محیطهایی که اسید فسفریک استفاده میشود، از ماسک تنفسی و سیستمهای تهویه مناسب استفاده کنید.
- خطرات برای محیطزیست:
– آلودگی آب: هنگام دفع اسید فسفریک بهصورت غیرمجاز، میتواند به آبها و منابع آبی آلوده شود و آثار زیستمحیطی منفی بر روی حیات در آبها داشته باشد؛ بنابراین، باید از روشهای صحیح دفع و بازیافت اسید فسفریک استفاده شود.
- نکات ایمنی عمومی:
– استفاده از لباسهای محافظ: هنگام کار با فسفریک اسید، از لباسهای مناسب، شامل عینک و دستکشهای مقاوم در برابر مواد شیمیایی استفاده کنید.
– تهویه مناسب: در محیطهایی که فسفریک اسید استفاده میشود، اطمینان حاصل کنید که دارای تهویه و سیستم کنترل دما است.
نحوه تعیین قیمت اسید فسفریک
قیمت فسفریک اسید به عوامل مختلفی بستگی دارد که در تعیین قیمت این ماده مؤثر هستند. برخی از عواملی که ممکن است در تعیین قیمت اسید فسفریک مورداستفاده قرار گیرند عبارتاند از:
- خلوص شیمیایی: با خلوص بالاتر معمولاً قیمت بالاتری دارد. خلوص شیمیایی اسید فسفریک بهصورت درصدی مشخص میشود، بهعنوانمثال، 85 درصد یا 98 درصد. خلوص بالاتر معمولاً نیاز به فرایندهای تصفیه بیشتر دارد که ممکن است هزینه بیشتری را به همراه داشته باشد.
- حجم خرید: معمولاً قیمت فسفریک اسید باتوجهبه حجم خرید تعیین میشود. درصورتیکه حجم خرید بیشتر باشد، میتوانید از تخفیفها و قیمتهای عمده خرید بهرهبرداری کنید.
- بازار و عرضه و تقاضا: عوامل بازار و تقاضا نیز میتوانند قیمت اسید فسفریک را تحتتأثیر قرار دهند. در بعضی موارد، افزایش تقاضا یا کاهش عرضه میتواند منجر به افزایش قیمت شود و بالعکس.
- هزینه تولید: هزینه تولید فسفریک اسید شامل هزینههای مواد اولیه، فرایندهای تولید و هزینههای نگهداری و حملونقل، نیز در تعیین قیمت تأثیرگذار است.
همچنین شما میتوانید برای خرید اسید فسفریک و خرید اسید فسفریک کشاورزی به کیمیا تهران اسید مراجعه کنید.
در نهایت، بهتر است برای اطلاع از قیمت اسید فسفریک با تأمینکنندگان و تجار مواد شیمیایی محلی تماس بگیرید، زیرا قیمتها ممکن است در مناطق و بازارهای مختلف متفاوت باشد.
جمعبندی نهایی
در نهایت، اسید فسفریک دارای کاربردهای گستردهای در صنایع مختلف است. مهمترین کاربردهای آن شامل صنایع غذایی، کشاورزی، شیمیایی، نساجی، پزشکی و داروسازی است. فسفریک اسید بهعنوان یک ماده شیمیایی قوی و چندمنظوره، به دلیل خواص و قابلیتهای منحصربهفرد خود، در این صنایع بهصورت گسترده مورداستفاده قرار میگیرد.
با استفاده از فسفریک اسید، میتوان pH محصولات را تنظیم و تعدیل کرده، خلوص مواد را افزایش داده، عمر مفید محصولات غذایی را بهبود بخشید، اکسیداسیون زودرس را کاهش داده، فرایندهای تولید را بهبود بخشید و بهعنوان ماده ضدعفونیکننده و آنتیاکسیدان عمل کند. همچنین، فسفریک اسید در کشاورزی بهعنوان یک منبع فسفر قابلجذب برای گیاهان مورداستفاده قرار میگیرد.
باتوجهبه اینکه فسفریک اسید مادهای قوی است، در استفاده از آن باید ایمنیها و دستورالعملهای مناسب را رعایت کرد. همچنین، برای تشخیص کیفیت اسید فسفریک و اطمینان از استفاده از محصولات باکیفیت، میتوان از آزمایشهای شیمیایی، تستهای عملی، استانداردها و مشخصات فنی، و تجربه تامینکنندههای قابلاعتماد استفاده کرد.